Co kryje Bałtyk? O problemach naszego morza.
BAŁTYK. Nasze piękne morze! Na myśl o Bałtyku, w głowie pojawiają się setki miłych obrazów i wspomnień: szum fal, dzikie plaże, zachód słońca, krzyk mew i długie spacery brzegiem morza.
Ale czy zastanawialiście się kiedyś co kryje Bałtyk? Z jakimi problemami boryka się każdego dnia? Z czego te problemy wynikają? I czy my sami mamy wpływ na stan Bałtyku?
Morze Bałtyckie czy morze plastiku?
Globalnie każdego roku do mórz i oceanów trafia od 4,8 mln do 12,7 mln ton plastiku. Szacuje się, że ponad 60% odpadów morskich znajdujących się w Morzu Bałtyckim i jego plażach to różnego pochodzenia plastik. Polska należy do sześciu krajów UE o największym zapotrzebowaniu na jednorazowy plastik, a tym samym ma niewątpliwie ogromny wpływ na stopień zanieczyszczenia morza tym tworzywem. Rocznie w Polsce zużywanych jest 2,4 miliarda butelek plastikowych, 8,4 miliona jednorazowych kubków na kawę, 1,2 miliarda słomek, 130 milionów opakowań na wynos i 45 miliardów papierosów.
Plastik zatruwa wodę, zmienia nieodwracalnie ekosystem morski, jest niebezpieczny dla ludzi i stanowi śmiertelne zagrożenie dla morskich zwierząt.
Tykające bomby czyli niebezpieczne wraki na dnie Bałtyku.
Na dnie Bałtyku spoczywa 3 tysiące zidentyfikowanych wraków. 80 z nich zostało zaklasyfikowanych jako wraki niebezpieczne dla środowiska. Pozostałe nadal wymagają przeprowadzenia badań w celu oceny stopnia zagrożenia.
Jednym ze zbadanych i potencjalnie najbardziej niebezpiecznych obiektów na polskich wodach jest wrak tankowca Franken z czasów II wojny światowej. W jego zbiornikach może znajdować się nadal nawet 1,5 mln litrów różnych paliw. Z powodu postępującej korozji wraku może dojść do niekontrolowanego wycieku paliwa, który spowodować może katastrofę ekologiczna w rejonie całej Zatoki Gdańskiej.
Martwe strefy.
Aż 18% powierzchni dna Bałtyku to tak zwane „martwe strefy” pozbawione tlenu, gdzie większość stworzeń morskich nie jest w stanie przetrwać. Bałtyk od dawna cierpi na niedobór tlenu, jednak najnowsze badania wykazały, że utrata tlenu w bałtyckich wodach przybrzeżnych jest największa od 1500 lat.
Głównymi przyczynami tego zjawiska są różnego typu zanieczyszczenia wprowadzane do morze przez człowieka. Każdego roku do Bałtyku dostaje się ok. 850 000 ton substancji odżywczych, które odpowiedzialne są za proces eutrofizacji (związki azotu i fosforu). Aż 2/3 z nim przedostaje się do morza na skutek działalności człowieka, głównie z rolnictwa, ścieków i przemysłu.
Rozszerzanie się przybrzeżnych martwych stref będzie miało tragiczne konsekwencje dla samego morza, jak i dla mieszkańców przybrzeżnych miejscowości.
Sieci widma i niezrównoważone połowy.
Zagubione sieci rybackie, czyli tzw. sieci widma, po zatonięciu kontynuują połowy. Wydajność zalegających w morzach sieci wynosi od 20% ich roboczej wydajności połowowej w okresie pierwszych 3 miesięcy od zgubienia, do około 6% po 27 miesiącach. Te dodatkowe, niekontrolowane połowy mają negatywny wpływ na stabilność stad ryb i owoców morza.
Jednocześnie oceny stanu populacji ryb bałtyckich pokazują, że 3 z 18 poławianych stad ryb jest nadmiernie eksploatowana. W skali globalnej sytuacja wygląda dużo gorzej – ok. 30% światowych zasobów ryb jest przełowionych, a ok. 60% jest poławianych na najwyższym możliwym poziomie. O ile sytuacja nie ulegnie zmianie, duży procent tych nadmiernie poławianych gatunków może nieodwracalnie zniknąć.
BAŁTYK TO NASZE MORZE. CHROŃMY JE RAZEM: dla nas, dla naszych dzieci i wnuków, dla zachowania przyrody i ratowania morskich gatunków zwierząt.
Co każdy z nas może zrobić?
- Działaj! Nie bądź obojętny!
- Ogranicz zużycie plastiku do minimum, segreguj i używaj wtórnie!
- Wybieraj certyfikowaną żywność ekologiczną, do produkcji której używa się mniej nawozów.
- Wybieraj ekologiczne i naturalne środki czystości.
- Oszczędzaj wodę w każdej sytuacji, w ten sposób zmniejszysz ilość wytwarzanych ścieków.
- Wybieraj ryby i owoce morza z certyfikatem zrównoważonego rybołówstwa MSC.
- Wspieraj organizacje społeczne zajmujące się ochroną mórz i oceanów.
- Przekaż swój 1% podatku lub inny datek finansowy Fundacji MARE, na ratowanie i ochronę Bałtyku. KRS: 0000594977
Dowiedz się więcej na profilu Fundacji MARE na FB i instagramie.