Kołobrzeska Grupa Producentów Ryb: zbieranie utraconych narzędzi połowowych (tzw. sieci-widm) oraz innych odpadów morskich
Rybołówstwo od zawsze wiązało się z utratą narzędzi połowowych. Rybacy przypadkowo tracą sieci podczas połowów, na skutek zerwania o podwodne zaczepy, wypadnięcia za burtę w czasie sztormu lub innych zdarzeń losowych. Skala problemu zwiększyła się wraz z wprowadzeniem do produkcji narzędzi połowowych syntetycznych materiałów nieulegających rozkładowi. Pojawiła się konieczność wdrażanie regulacji prawnych, mających na celu zapobieganie utracie sieci rybackich i jednocześnie zmniejszanie oddziaływania zalegających w morzu sieci.
Prawodawstwo UE zawiera szczegółowe przepisy, które jednoznacznie określają działania, jakie należy podjąć w przypadku utraty narzędzi połowowych w morzu. Przepisy te zostały ujęte w Rozporządzeniu Rady (UE) Nr 1224/2009 z 20 listopada 2009 r., ustanawiającemu wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów Wspólnej Polityki Rybołówstwa.
Obecnie, w 2020 roku, nadal trwa proces legislacyjny związany z rewizją systemu kontroli rybołówstwa. Przeprowadzono już konsultacje instytucji unijnych z interesariuszami. Projekt rozporządzenia czeka na zatwierdzenie przez Parlament Europejski. Zmiany ujęte w nowym rozporządzeniu stanowią pierwszy krok w kierunku bardziej skutecznego wdrożenia przepisów mających na celu ograniczenie wpływu zalegających w morzu sieci rybackich. Ogromne znaczenie ma rozszerzenie obowiązku posiadania sprzętu do usuwania utraconych narzędzi na statkach rybackich poniżej 12 m długości. Ważnym nowym wymogiem jest wzmocnienie przepisów w zakresie metod stosowanych do zgłaszania przypadków utraty narzędzi połowowych (dzienniki pokładowe).
W ramach działań prośrodowiskowych ujętych w programie operacyjnym "Rybactwo i Morze", Kołobrzeska Grupa Producentów Ryb w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia 2020 we współpracy z Fundacją MARE przeprowadziła projekt pt. „Poszukiwanie i zbieranie utraconych narzędzi połowowych (tzw. sieci-widm) oraz innych odpadów morskich”.
W projekcie wzieło udział 9 jednostek rybackich, z których każda prowadziła akcje oczyszczania na wyznaczonych obszarach poszukiwania. Każdy z wyznaczonych kwadratów miał 1 milę kwadratową powierzchni. Łącznie każda jednostka miała do przeszukania 15 kwadratów. W ramach projektu wyłowiono ponad 3063 kg odpadów morskich.
Celem projektu było oczyszczenie Bałtyku z odpadów morskich oraz zwiększenie świadomości społeczeństwa i innych użytkowników morza na temat problemu zalegających narzędzi połowwych i innych odpadów, a także poszukiwanie ekologicznych sposobów recyklingu lub upcyklingu sieci.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego w ramach Programu Operacyjnego „Rybactwo i Morze".
