New Stone by Homo Sapiens

 W procesie twórczym jednym z najważniejszych etapów jest odpowiedni dobór materiału i technologii. Stając przed dylematem, czy potrzebny surowiec powinniśmy wydobyć, wytworzyć, czy też wykorzystać to co mamy dostępne, decyzja pozornie wydaje się oczywista. Ale oczywistą nie jest. Anna Orska, znana z zamiłowania do eksperymentów i sięgania po niestandardowe w jubilerstwie komponenty, postanowiła zająć stanowisko w dyskusji toczącej się wokół jednego z najważniejszych problemów naszych czasów – nadprodukcji plastiku.

Tworzywa sztuczne z impetem wkroczyły w naszą rzeczywistość zaledwie wiek temu i do dziś prawie całkowicie ją zdominowały. Gotowy surowiec, którego dostępność jest niemal nieograniczona, obok palety zalet posiada także liczne wady sprawiające, że funkcjonowanie tego materiału w naszym życiu trzeba zredefiniować. Niedrogi proces wytwórczy plastiku jest jednocześnie jego największą zaletą i wadą – niskie koszty produkcji to wysoki koszt dla środowiska. I choć świat coraz głośniej mówi o tym problemie i coraz odważniej szuka sposobu na jego rozwiązanie, wciąż nie znaleźliśmy uniwersalnej metody, która uwolniłaby nas od nadmiaru tworzyw sztucznych.

Plastik jest długotrwałym materiałem, który zdecydowanie zbyt często wykorzystywany jest jednorazowo. Po krótkim życiu staje się bezwartościowym i szkodliwym przedmiotem, który wciąż ma przed sobą wiele  at bezczynnego żywota: w ziemi, w wodzie lub na wysypisku. Ania Orska postanowiła poszukać sposobu, by
dać drugą szansę materiałom przeznaczonym do utylizacji, które nie miały przed sobą innej przyszłości.
Projektantka opracowała koncepcję reinkarnacji przedmiotu bezużytecznego, wywołaną niepokojem o to,
co pozostawimy po sobie. Pomysł narodził się w oparciu o przekonanie, że wytwarzanie można zastąpić przetwórstwem. By stworzyć własny materiał potrzebna jest wiedza, cierpliwość i odpowiednia technologia.
Pomaga też odrobina szczęścia, by na swojej drodze spotkać ludzi, którzy pomogą spełnić nawet najbardziej
śmiałe wizje.

Projektantka sięgnęła po poprzemysłowy plastik i wraz z Weroniką Banaś – specjalistką od niestandardowych
innowacyjnych materiałów, oraz zespołem Boomplastic poddała go eksperymentalnej obróbce. Artystyczna,
jubilerska interpretacja plastiku utworzyła kolekcję New Stone, której sercem jest syntetyczny kamień. Czarne
bryły o tęczowym połysku i fakturze przywodzącej na myśl krystalizację naturalnych minerałów, wyróżnia nie
tylko atrakcyjny wygląd. Wykonane przez Weronikę Banaś z recyklingowanego plastiku z dodatkiem opiłków
mosiądzu z pracowni ORSKA, są wytrzymałe i lekkie, dzięki czemu nie obciążają dodatkowo biżuterii.
Nowy syntetyczny kamień został opatrzony pieczęcią, informującą o jego pochodzeniu – „made by Homo Sapiens”
– i przypominającą, że nasze dzieła to też nasza odpowiedzialność. Planeta nie poradzi sobie sama ze wszystkim,
co po nas zostanie, a szczególną trudność będzie miała z wytworami, które od niej nie pochodzą. Klejnot ORSKA
jest dowodem na to, że przedmiot pożądania można stworzyć nawet ze wszechobecnego współczesnego nemezis.

Po jaskiniowcach zostały malowidła, po starożytnych Egipcjanach piramidy, po Rzymianach mury i akwedukty. Nie pozwólmy na to by po nas pozostały reklamówki i słomki. Niech współcześnie tworzone skamieliny przybiorą piękniejszą, bardziej wartościową formę, abyśmy nie musieli się wstydzić przed antropologami przyszłości.

Całkowity dochód ze sprzedaży pinów z kolekcji New Stone wesprze działania Fundacji MARE, która
chroni Morze Bałtyckie przed szkodliwym wpływem działalności człowieka.

Cała kolekcja dostęna tu: https://orska.pl/collections/new-stone

ZANGAŻOWANI W PROJEKT:
Weronika Banaś
multidyscyplinarna projektantka, której głównym obszarem zainteresowań są ekologiczne innowacje materiałowe, proces produkcji i relacja pomiędzy sztuką, designem a zrównoważonym rozwojem. Stypendystka Fundacji Michała Anioła ze Szwajcarii, absolwentka programu Young Ambassadors, którego działania mają na celu przywrócenie świetności europejskiego rzemiosła. „W procesie tworzenia materiałów staram się nadawać znaczenie tam, gdzie inni już go nie odnajdują, a tym samym przedłużać życie materii, która już została wyprodukowana. Opracowałam sposób na efektywne wytwarzanie elementów, jak najbardziej przypominających naturalne kawałki skał. To kilkuetapowa, rzemieślnicza praca, wykorzystująca alternatywne techniki i sposoby spajania. Materiałem wyjściowym jest plastik, ale dzięki procesowi pojawiają się niedoskonałości sprawiające, że podobnie jak w naturze, nie ma dwóch identycznych sztuk”

iPS Control®
wiodąca firma inżynierska w Polsce zapewniająca kompleksową obsługę projektów inwestycyjnych dla przemysłu. Zainspirowani działaniami Dave’a Hakkens’a specjaliści w swojej branży powołali zespół roboczy pod nazwą Boomplastic i wykorzystując posiadane umiejętności i część dostępnych rozwiązań DIY zaprojektowali i zbudowali innowacyjne maszyny, które pozwalają na efektywne przetworzenie niepotrzebnego już plastiku. W procesie wykorzystane są wyłącznie odpady, a efektem jest nowy, pełnowartościowy produkt wykonany w całości z przetworzonego plastiku. „Znaczną część plastikowych przedmiotów wykorzystujemy tylko jeden raz. Biżuteria tymczasem jest z właścicielem przez wiele lat, często cieszy niejedno pokolenie. Syntetyczny kamień to zwieńczenie drogi nikomu już niepotrzebnego plastiku. Ostatni przystanek na jego krótkiej trasie, dzięki któremu zyskuje długie i dobre życie. Proces jego powstawania bliski jest rzemieślniczej pracy. Materiał każdorazowo jest projektowany na nowo, dzięki czemu każda sztuka trochę się od siebie różni i posiada swój indywidualny charakter”. - Adam Krzemiński

3Re
pionier elektrorecyklingu w Polsce. Filozofia 3Re zakłada wykorzystanie posiadanej wiedzy i technologii w sposób umożliwiający zapewnienie „nowego, drugiego życia” urządzeniom elektronicznym i ich komponentom, a dopiero, gdy ich naprawa i ponowne użycie nie są możliwe, przeprowadzenie kompleksowego recyklingu i odzyskanie metali szlachetnych. “Przetwarzając co roku tysiące ton elektroodpadów, widzimy jak szybko coś, co było użyteczne i jeszcze wczoraj cieszyło oko, jak np. smartfon, monitor czy laptop, dziś staje się niepotrzebnym, problematycznym odpadem,
który w znaczącej części zbudowany jest z tworzyw sztucznych. Projekt ORSKA to kreatywny i inspirujący sposób na zagospodarowanie tego trudnego materiału. Mam nadzieję, że nasza współpraca zachęci innych do pracy z już wyprodukowanym tworzywem i poszukiwań w obszarach przetwórstwa” - Michał Okonowicz

ORSKA
tworzy biżuterię z charakterem, jej projekty są wyraziste, a często kontrowersyjne. Surowość form, szorstkość
faktur i odmienna idea, stojąca za każdą kolekcją, oddają temperament marki. Biżuteria ORSKA nie jest dodatkiem. Ona sama w sobie tworzy kreację. Specyficzne wzornictwo Anny Orskiej jest dla odważnych osób, poszukujących oryginalnej formy stylu. Każdy egzemplarz ma indywidualny charakter. To zasługa ręcznego wykonania oraz sięgania po osobliwe, często niepowtarzalne materiały. Komponenty pochodzą z różnych części świata i z różnych epok, podobnie jak sama koncepcja kolekcji. Autorskie projekty są doceniane przez światową prasę modową, z włoskim Vogue Accessory i niemieckim Vogue na czele. ORSKA jest niepokorna, różnorodna i nieprzewidywalna. Nie boi się eksperymentów. Wciąż poszukuje. To jedno jest w niej niezmienne.
„Powstanie kolekcji New Stone, której sercem jest syntetyczny kamień w 100% stworzony z materiałów odpadowych, zainspirował niepokój o to, co pozostawimy po sobie na świecie. Idea narodziła się w oparciu o przekonanie, że wydobycie czy nawet wytwarzanie, docelowo można zastąpić przetwórstwem. Tak powstało coś nowego. Kolekcja nie rozwiąże globalnego problemu utylizacji i zagospodarowania odpadów z tworzyw sztucznych. Mam jednak nadzieję, że zainspiruje innych do poszukiwania kolejnych ciekawych pomysłów na wykorzystanie surowca, który wciąż jest dla nas wyzwaniem.” - Anna Orska

Credits:
Modelka: Ewelina Małkowska @malkowskaewelina
Fotograf: Agnieszka Szenrok
Stylizacja: Lena Elis
Fotograf biżuterii: Krzysztof Dąbrowski
Scenografia: Małgorzata Klorek
Film: Wojciech Onak
Biżuteria: ORSKA